Ślub

Zmiana nazwiska po ślubie – procedura, dokumenty, najczęstsze pytania

Wśród wielu decyzji, które podejmujemy przed ślubem, zmiana nazwiska wydaje się jedną z tych bardziej osobistych, symbolicznych, a jednocześnie formalnych. Choć wydaje się to prostą sprawą, w praktyce wiąże się z konkretną procedurą oraz pakietem formalności, o których warto wiedzieć, zanim udamy się do urzędu. Dla jednych zmiana nazwiska to naturalny krok ku wspólnej przyszłości, dla innych świadomy wybór lub... temat do przemyślenia. Dlatego dziś przybliżamy, jak wygląda ta procedura krok po kroku, jakie dokumenty trzeba przygotować i rozwiewamy najczęstsze wątpliwości związane z tym tematem.

Decyzja o nazwisku – kiedy i jak ją podejmujemy?

Podczas składania dokumentów w Urzędzie Stanu Cywilnego (czy to przy ślubie cywilnym, czy konkordatowym), zostaniemy poproszeni o złożenie pisemnego oświadczenia dotyczącego nazwiska po ślubie – zarówno swojego, jak i przyszłych dzieci. To moment, w którym decydujemy, czy:

  • jedno z nas przyjmie nazwisko drugiej osoby,

  • przyjmiemy nazwisko dwuczłonowe (np. Kowalska-Nowak),

  • każde z nas zachowa swoje dotychczasowe nazwisko.

Decyzja ta zostaje wpisana do aktu małżeństwa i ma skutki prawne – to znaczy, że od tej chwili nazwisko osoby, która zdecydowała się je zmienić, formalnie brzmi inaczej. Choć wiele osób sądzi, że po ślubie trzeba jeszcze „coś załatwić, żeby zmienić nazwisko”, prawda jest taka, że zmiana następuje automatycznie na mocy oświadczenia złożonego w USC. Ale to dopiero początek.

Jakie dokumenty trzeba wymienić po zmianie nazwiska?

Po ślubie, jeśli zdecydowaliśmy się na przyjęcie innego nazwiska lub stworzenie nazwiska dwuczłonowego, mamy obowiązek wymienić szereg dokumentów. Część z nich można załatwić od razu, inne mają określony termin ważności. Oto najważniejsze z nich:

1. Dowód osobisty
Obowiązkowo do wymiany – mamy na to 30 dni od daty zmiany danych. Wniosek składamy w urzędzie gminy lub online przez profil zaufany.

2. Paszport
Nie trzeba wymieniać od razu, ale bez jego aktualizacji podróżowanie może być utrudnione – szczególnie, gdy nazwisko na bilecie nie będzie zgadzać się z dokumentem. Lepiej wymienić jak najszybciej.

3. Prawo jazdy i dowód rejestracyjny (jeśli posiadamy pojazd)
Zmiana danych właściciela pojazdu wymaga aktualizacji prawa jazdy oraz dokumentów pojazdu. Wniosek składamy w wydziale komunikacji.

4. Konto bankowe, karty, ubezpieczenia
Nazwisko należy zaktualizować we wszystkich bankach, u których mamy konto lub kredyt. Wymaga to zwykle wizyty w oddziale z aktem małżeństwa i dowodem.

5. Pracodawca i ZUS
Warto jak najszybciej poinformować pracodawcę o zmianie danych – to on zgłasza nas do ZUS. Należy też zaktualizować dane w PUE ZUS.

6. Urząd Skarbowy
Choć formalnie zmiana nazwiska powinna zostać przekazana z innych instytucji, warto upewnić się, że dane są poprawnie aktualizowane – zwłaszcza przed składaniem rocznego PIT-u.

Najczęstsze pytania i wątpliwości

Czy mogę wrócić do poprzedniego nazwiska po ślubie?
Tak, jeśli dojdzie do rozwodu lub unieważnienia małżeństwa, można złożyć oświadczenie o powrocie do poprzedniego nazwiska. Mamy na to 3 miesiące od uprawomocnienia się wyroku.

Czy mogę przyjąć nazwisko męża, ale zostawić swoje jako pierwsze?
Tak, kolejność członów nazwiska dwuczłonowego wybieramy sami. Można przyjąć układ np. „Kowalska-Nowak” lub „Nowak-Kowalska”, zależnie od preferencji.

Czy mężczyzna może przyjąć nazwisko żony?
Oczywiście. Prawo w Polsce nie narzuca, kto powinien zmienić nazwisko. Mężczyzna może przyjąć nazwisko żony, stworzyć nazwisko dwuczłonowe lub zachować swoje.

Co z dziećmi – jakie nazwisko będą nosić?
Podczas składania oświadczenia o nazwiskach po ślubie decydujemy również, jakie nazwisko będą miały wspólne dzieci. Można ustalić nazwisko jednego z małżonków lub nazwisko dwuczłonowe.

Zmiana nazwiska – gest, symbol, wybór

Zmiana nazwiska to nie tylko formalność – to często decyzja naznaczona emocjami, historią, wartościami. Dla niektórych to gest budowania wspólnej tożsamości, dla innych zachowanie własnego nazwiska to wyraz niezależności. Niezależnie od motywacji, warto wiedzieć, że prawo daje nam elastyczność i nie narzuca jednej słusznej drogi.

Najważniejsze, by decyzja była świadoma i zgodna z nami – bo to my później będziemy ją nosić. Czasem przez całe życie. A wtedy dobrze, by czuła się „nasza”. Czy nazwisko się zmieni, czy nie – najważniejsze jest to, co niesiemy ze sobą w sercu i jak nazywamy się nawzajem, na co dzień.

Co zrobić z suknią ślubną po ceremonii? Pomysły na pamiątki, przeróbki i sprzedażWieczór kawalerski: pomysły na eleganckie, nietuzinkowe wydarzenie bez wpadek